عزاداری امام صادق(ع) برای جدش حسین(ع)

هارون مکفوف یکی از یاران امام جعفر صادق علیه السلام می‌گوید: به محضر آن حضرت شرفیاب شدم، فرمودند: برایم مرثیه بخوان، برایش خواندم، فرمود: "لا، کما تنشدون و کما ترثیه عند قبره" این گونه نمی‌خواهم، آن گونه که در کنار قبر آن حضرت علیه‌السلام روضه و مرثیه می‌خوانید، بخوان.
و من خواندم:
امرر علی جدث الحسین*** و قل لاعظمه الزکیه...
"از کنار قبر حسین علیه السلام گذر کن و به آن استخوان های پاک بگو..."
دیدم آن حضرت به گریه افتاد، سکوت کردم، ولی فرمود: ادامه بده
ادامه دادم، فرمود: "باز هم بخوان" خواندم تا به این بیت رسیدم:
یا مریم قومی واندبی مولاک*** و علی الحسین فاسعدی ببکاک
"ای مریم! برخیز و بر مولای خود ندبه کن و با گریه ات بر حسین علیه السلام رستگاری طلب کن"
دیدم امام صادق علیه السلام گریه کرد و بانوان، شیون سر دادند.
وقتی امام آرام شدند فرمودند:
"یا ابا هارون من انشد فی الحسین فابکی عشرة فله الجنة"
ای ابوهارون! هر کس بر حسین علیه السلام مرثیه بخواند و ده نفر را بگریاند، پاداش او بهشت است.

«بحارالانوار،جلد44، صفحه 287»

یار سیاه چهره امام حسین(ع) چه کسی بود؟

 شیخ طوسی “جون” را از اصحاب امام حسین(ع) شمرده است. «جون»  اهل «نوبه» و غلام سیاه پوستی بود که «ابوذر غفاری» آن صحابی با وفای پیامبر او را از قید بندگی و بردگی آزاد کرده بود.

 «جون» از شیعیان امام علی(ع) شناخته می‎شد. او پیوسته پس از ابوذر همراه اهل بیت(ع) بوده است. زمانی در خدمت امام حسن(ع) و هنگامی با امام حسین(ع) بود.

 او امام حسین(ع) را از مدینه تا مکه و سپس از مکه تا عراق همراهی کرده بود. گویند جون در ساخت و تعمیر سلاح جنگ مهارت داشت. نقل شده جون، در شب عاشورا خیمه ویژه‎ای برای خود برپا ساخته بود تا سلاح یاران حسین(ع) را تعمیر و اصلاح کند.
در تاریخ آمده است، در روز عاشورا، امام درخواست او را برای جهاد این گونه رد فرمود: تو از جانب من اذن(کناره‎گیری ازجنگ) داری، فقط فقط تو ما را برای دستیابی به عافیت همراهی کرده‎ای.

بنابراین، خود را به راه و شیوه ما مبتلا مساز. گفته شده بعد از این بود که به خدمت دختر امیر مومنان، زینب(س ) و اطرافیان امام رسید تا آنها را شفیع خود سازد. پس از آن از امام اجازه جهاد گرفت و وارد میدان رزم شد.

 جون در روز عاشورا در مقابل امام حسین(ع) ایستاده و از آن حضرت اجازه رزم خواست. اما امام به او اذن جهاد ندادند و حضرت فرمودند: ما تو را برای ایام عافیت و آسودگی خریداری کردیم ولی الان خود را گرفتار نکن. جون خود را بر قدم‎های امام انداخت و بر آن بوسه می‎زد و می‎گفت: ای فرزند رسول خدا! من برای آسودگی خاطر خویش در گرفتاری از شما کمک می‎گرفتم. من خود می‎دانم که بوی خوشی ندارم، خویشانم افرادی فرومایه‎اند و رنگم سیاه است. اما شما بر من از آن نفس بهشت گونه‎تان بدمید تا که خوشبو شوم، شرافت خویشاوندی یابم و سیمایم سفید شود. به خدا قسم از شما جدا نخواهم شد تا این خون تیره‎ام با خون پاک تان مخلوط گردد. پس آن گاه امام او را اجاره رزم دادند.

 او وارد معرکه جنگ شد در حالی که این رجز را می‎سرود:

 کیف یری الکفار ضرب الاسود بالسیف ضربا عن بنی محمد

 اذب عنهم باللسان و الید ارجو به الجنة یوم الورود

 ای کفار، ضرب شمشیر سیاه را چگونه می‎بینید؟ به ضربه شمشیری از فرزند محمد، از آنها با زبان و دست حمایت می‎کنم، در حالی که به بهشت در روز قیامت امیدوارم. بعد از آن، بیست و پنج نفر از سپاه دشمن را به خاک انداخت.

 محمد بن ابی طالب می‎گوید: زمانی که جون به زمین خورد، اباعبدالله الحسین(ع) بر بالینش آمد و در حق او این گونه دعا فرمود: پروردگارا! سیمای او را سفید کن و او را خوشبوی گردان و با محمد(ص) محشورش نما، و بین او و محمد و آل محمد، آشنایی برقرار ساز.

 علمای ما از امام باقر(ع) و از پدرشان امام زین العابدین(ع) نقل کرده‎اند: هنگامی که بنی‎اسد برای دفن شهدا، به معرکه جنگ آمدند، بعد از چند روز دیدند که بوی خوشی – چون مشک – از اندام جون متصاعد است.

 سلام بر جون در زیارت ناحیه این گونه آمده است:

السلام علی جون بن حوی ابن حریّ مولی ابی ذر الغفاری؛ سلام بر جون غلام ابی ذر غفاری.

 پی نوشت:
برگرفته از کتاب یاران شیدای حسین بن علی (ع)، استاد مرتضی آقا تهرانی.

گفتگوی"هیئت رزمندگان اسلام" با استاد "حاج منصور ارضی"

حاج منصور ارضی نیاز به معرفی ندارد و کمتر کسی است که از نوای روحانی او کمال استفاده را نبرده باشد. صاحب نفسی که در استادی اوهمین بس که بسیاری از مداحان بزرگ و شهیر این روزهای کشوردرپای منبر او رشد کرده اند و به جامعه معرفی شده اند و همیشه و هر جا حق شاگردی را به جای می آورند و از استاد خود به نیکی یاد می کنند. در آستانه ی ماه محرم به همت شاعر آیینی، حاج جواد حیدری ، گفتگویی با این پیرغلام اهل بیت ترتیب داده شد. در ادامه این گفتگو را در ادامه مطلب میخوانیم:

هیأت: ضمن عرض سلام و آرزوی سلامتی و توفیقات  روز افزون برای حضرتعالی، در ابتدا بفرمائید شما چند سال دارید و محل تولد شما کجاست؟

در مورد سن باید عرض کنم که آنچه خرج خدا و اهل بیت شده باشد آن عمر واقعی است، ولی سن دنیایی حدود 60 سال. محل تولد من تهران ، یکی از محله های خانی آباد است که اسم جدیدش تختی است تقریباً همسایه مرحوم تختی بودیم.هیأت: حاج آقا ارضی، شاید سئوال خیلی از مداحان جوان و عزیزانی که تازه قدم در عرصه مداحی اهل بیت(ع) گذاشتند این باشد چه کنیم که یک مداح مخلص شویم تا ساحت مقدس امام حسین(ع) به ما نظری کند؟

بحث اخلاص در روایات ما زیاد آمده در تعقیبات نماز مغرب داریم "والاخلاص فی عملی" اخلاص در ذکر، اخلاص در راه رفتن و ... یعنی همه چیز با اخلاص باید باشد. مخالف خود نمایی است، مخالف ریاست است، راه رسیدن به آن تمرین است. کجا ریا می شود کجا نمی شود. در خواندن حدود برای خود قرار دهید. حالا چون مجلس گرفت دو خط دیگه بخوانم، این کارها به مرور ممکن است خدای نکرده اخلاص را در نوکری شما کمرنگ کند اگر گفته اید دو خط، ادامه پیدا کند و بیشتر شود آن خواندن ریاست. غفلت اخلاص را به زمین می زند. توسل در خلوت این اخلاص را نگه می دارد. زمینه اخلاص، نیت صادقانه است. که یکی از ارکان بندگی است. اخلاص با شک هم مخالف است طرف شک می کند که حالا من این کاری را که کردم آیا اخلاص بود یا ریا؟ باید ببیند در درونش چه اتفاقی می افتد، برنده است یا بازنده، برای خودش می خواند یا مردم ویا اهل بیت(ع).

هیأت: بعضی از مداحان بهترین روضه ها را قرائت می کنند ولی مستمع آن حال معنوی را نمی گیرد چطور باید یک مداح دارای سوز صدا و نوای خدایی و صاحب نفس شود؟

اخلاص، توجه به عبادت که دستور اهل بیت(ع) است. چه واجب و چه مستحب. مداح باید به عبارات و نکاتی که اهل بیت گفتند برای رشد یک انسان مومن توجه کند. آدم هر چه با اخلاص تر بشود و هر چه به دستورات دین توجه کند این موثر تر است. تأثیر کلامش بیشتر می شود. شاید هر کسی این تأثیر کلام را ندهند:

صفای اهل سحررا به هر کسی ندهند                                   نگاه نیک نظر را به هر کسی ندهند

توبی هنرکه به خواب و خیال دل بستی                                 معطلی که هنر را به هرکسی ندهند

توجه به موقعیت ها و وقت ها شود. خود مداح آماده باشد. اولین آمادگی این است که آن مصیبت را قبول داشته باشد نه فقط ارائه طریق بدهد. چون ارائه طریق همه می دهند. هم صحبت با آدمی که آلوده است اثرگذار است، موضوع دیگر آنکه در خلوت، خودش را بد بخت تر و بیچاره تر از همه بداند، این هم اثرگذار است، حدیث نفس در خلوت استغفار است. مثلاً در مجلس هست ولی یک استغفار در خلوت انجام می دهد. استغفار یه سرعت اثر می گذارد. مقلب القلوب، غفارالذنوب، این ها سرچشمه فیض هستند. مظهر ستارالعیوبی اند. تأثیر کلام را هم از خودشان بخواهیم. خودمان را در اختیار ایشان می بینیم. لذا یکی از خصلت های حاج آقا آرام این بود که می گفت من مدت ها گریه می کنم تا این شعر را می نویسم.

هیأت: زهدو بی رغبتی به دنیا در وجود یک مداح اهل بیت علیهم السلام چگونه باید نمو داشته باشد؟زهد از بهترین مقامات نوکری است که او در یک مجلس عالی از خود بگذرد، اگر گذشت نتیجه می گیرد، زهد به این است که یک وقت باید بخوانی زهد را بیاوری ظاهر کنی تا مردم درس بگیرند یک وقت در باطن باید از خود بگذری از حقت بگذری. زهد در نوکری باعث تأثیر کلام می شود یعنی ساده ترین شعرها را می خواند ولی در روضه موثر می شود تأثیر کلام می گذارد و طرف اصلاً حالش عوض می شود. مثلاً من می خواهم بروم بالای منبر با نفسم یه عده دروغگو یا غیبت کننده را که اصلاً توجه و شناختی به ارکان و حدود دینی ندارند را متحول کنم. من خواننده باید یک زهد قوی داشته باشم درون من هر دو تا حالت هم توسل با سین و هم توسل با صاد اینقدر باید قوی باشد که نتیجه اش این باشد که اینهایی که خدانکرده گناه کرده اند یا به گناه افتاده اند اینها تکان بخورند. در میان خوانندگان بعضی ها را داریم که اینطوری فکر می کنند، می گویند ما کاری نداریم ما شعرمان را می خوانیم و می رویم می خواهند گریه کنند یا نکنند ما پولمان را می گیریم می رویم، این آمده داد و ستد کند نیامده کمک به دین، این تاجر به جای اینکه نوکر باشد عالم باشد زاهد باشد، این اصلاً تجارت منظورش بوده است منتها این راه را یاد گرفته راحت تر تجارت بکند، ولی نمی داند بن بست هم دارد. این زهد وقتی خرد می شود در نوکری، می بینی که وقتی یک جا دارند می خوانند این کوتاهترش را می خواند که بازار آنها بگیرد می آید می نشیند منبر کوچکترین آدمی که مثلاً دارد می خواند گوش می دهد و گریه می کند می گوید اگر بنا به استفاده است خودم استفاده کنم نمی گوید حالا خوب بگذار این بخواند بعد من روی دستش می خوانم این زهد ندارد که اینجوری فکر می کند یا می افتد به وادی کشتی گرفتن خیلی هااین وسط به کشتی می افتند و سیر عملی شان و اخلاصشان خراب می شود.هیأت: امسال که مصادف است با سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی مداحان ما چگونه می توانند در کسوت حماسه سازان سیاسی و اقتصادی در آیند؟

بسیار زیبا سئوال کردید اول من یک مقدمه ای را عرض کنم، ما باید حماسه سازانی که برای سربلندی میهن اسلامی ما زحمت کشیدند را لااقل بشناسیم این حماسه سازانی که برای انقلاب ما و برای دین ما جانفشانی کردند پشت جبهه ها هم، زمانی هر جا را نگاه می کردی واقعاً بهشت را می دیدی ایمان به چشم می آمد نگاه می کردی بعضی از پشت جبهه ای ها زیبا تر از خط مقدمی ها حماسه آفرین بودند.

نکته بعدی اینکه نوحه خوانها، شعرا، روضه خوانها، گویندگان، خطیبان همه باید قرآنی فکر کنند باید دید چه کسی قرآن می خواند و چه کسی از قرآن پند می گیرد؟! شاید قرآنی که از صداو سیمای عربستان سعودی پخش می شود بیشتر از هر جای دیگری باشد ولی کفرشان و کمک شان به آمریکائیها، صهیونیست ها و به کلی جبهه ی کفر از همه جای دیگر هم بیشتر است. ما می گوییم از سنت خارج نشویم و در روضه ها و نوحه ها بهترین باشیم ولی مسئله اینجاست که درس بگیریم. ما می گوییم حماسه سازی کنیم آنچه مقام معظم رهبری در ابتدای سال فرمودند ملاک قرار دهیم بهترین تبعیت از رهبری مخالفت نکردن با ایشان است. یعنی ولایت مداری فقط به زبان نشود. وقتی رهبری می گوید سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی این باید پیگیری شود.

هیأت: نقش یک مداح یا ستایشگر در روشنگری اجتماعی و مسائل سیاسی باید چگونه باشد؟

روشنگری در جامعه خود یک عبادت و تکلیف الهی است . روشنگری نباید شخصی و جناحی باشد. باید برای دین و رضای الهی باشد. یک مداح اول از اینکه باید خودش اهل بصیرت و معرفت باشد. در تعقیبات نماز صبح می خوانیم خدایا ! عنایتی کن تا قلبم کور نشود "ولم یترکنی عمیان القلب" سیاست هم اگر در عمل باشد سیاست حقیقی است ولی اگر زبانی و ظاهری باشد سیاسی بازی می شود، سیاست یعنی درایت! بعضی ها سیاست را مکر تعریف می کنند وروی آن را پوشش می دهند. سیاست حق برای اهل بیت است آنها "وساسه العباد" هستند. سیاست واقعی یعنی یک قهرمان ملی ما که یک گام مانده مدال طلا را برای خود و میهنش تصاحب کند و افتخار برای ملت بیافریند ولی با اقتدار، افتخاری بالاتر را به دست می آورد و آنهم مبارزه نکردن با حریف غاصب صهیونیسمی است.هیأت: حاج آقا چه توصیه هایی به مداحان جوان دارید؟

نوکر اهل بیت(ع) از جوانی خودش باید گریه کن باشد که این گریه معرفت می آورد و نمی گذارد که هر طور وبا هر سبک و آهنگی برای امام حسین(ع) بخوانید. عوارض و معضلاتی که در هیأت ها هست متأسفانه اکثر از مداح ها شروع می شود. چرا باید در دعای کمیل می گوئیم" اللهم اغفرلی الذنوب التی تحبس الدعا". باید این جمله دعای شب و روز ما باشد. خدا به موسی(ع) می فرماید من تو را دوست دارم چون مثل بچه ها گریه می کنی. مداحی که گریه ندارد چرا آمده مداح شود؟! اصلاً جای تعجب دارد. دیگر این است که مداح خواسته یا ناخواسته نباید موجب خوار کردن مداح دیگری شود. مثلاً گاهی شما را دعوت می کنند به هیأتی که مداح دیگری را که آنجا نوکری می کند خوار و خفیفش کنند. اینجا تو باید بازنده باشی تا آبروی یک نوکر دیگر را حفظ کنی. خدا رحمت کند شهید غلامعلی رجبی را این حرف مال ایشان است، می گفت: وقتی بین مداح ها کشتی میشه تو بازنده باش و برو. نکته بعدی این است گاهی اوقات معظلاتی پیش می آید که پای دین وسط می آید. امیرالمومنین(ع) چه کرد؟ حکومت را رها کرد و خانه نشینی اختیار کرد. اگر چنین مشکلاتی خدای نکرده در هیأت ها پیش آمد نوکر هم باید مبارزه کند. چون این هیأت ها تضمین کننده انقلاب است. هیأتی که از نظر فکری سیاسی و عقیدتی به خط فکری مداح نمی خورد بر او واجب است که آن هیأت را رها کند. اگر انتقادی به عملکردها دارند حرفی نیست ولی اگر اساس خط فکرشان ضد انقلاب و بی توجهی به رهبری است نباید در آن هیأت بمانیم.

هیأت: در پایان ضمن تشکر از جنابعالی ، اگر مطلبی مد نظر دارید بفرمائید؟

جا دارد در اینجا اشاره کنم به مطالبی که طی چندین جلسه در جمع ستایشجویان عزیز عرض نمودیم تحت عنوان "منشور نوکری اهل بیت(ع)" که برگرفته ازدعای امام زمان(ع) است مراحل چاپ و انتشار آن در حال انجام است و ان شاالله به زودی به صورت کتابی عرضه خواهد شد.

آداب عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام)

 1- سیاهپوشی :

 از نظر فقهی پوشیدن لباس سیاه مکروه است ولی در عزاداری امام حسین (علیه السلام ) و ائمه معصومین (علیهم السلام ) استثناء شده است زیرا این کار نشانه حزن و اندوه و نمودار شعائر و حماسه ها است .

 2- تسلیت گویی :

اصل تسلیت گفتن در شرایط مصیبت و اندوهی که بر کسی وارد شده در اسلام مستحب است.

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) : هرکس مصیبت دیده ای را تسلیت گوید ، پاداشی همانند او دارد. (سفینةالبحار، ج2، ص188 )

- این سنت در بین شیعیان رایج است و  با  جمله « اَعظَمَ اللهُ اُجُورَکُم » همدیگر را تسلیت می دهند.

- امام باقر (علیه السلام ) : وقتی شیعیان به هم می رسند در مصیبت ابا عبدالله (علیه السلام )این جمله را تکرار نمایند : « اَعظَمَ اللهُ اُجُورَنا بمُصابنا بالحُسَین (علیه السلام ) وَ جَعَلَنا وَ اِیاکُم مِنَ الطالبینَ بثاره مع وَلیهِ الاِمام المَهدی مِن الِ مُحَمَدٍ علیهمُ السَلامُ.» خداوند اجر ما را به سوگواری و عزاداری بر امام حسین (علیه السلام ) بیفزاید و ما و شما را از خونخواهان او همراه با ولی خود امام مهدی از آل محمد (علیهم السلام ) قرار بدهد . (مستدرک الوسایل،ج2،ص216)

3- تعطیلی کار در روز عاشورا :

امام صادق (علیه السلام ) : کسی که روز عاشورا را تعطیل کند ، یعنی عقب کسب و کارش نرود و به کوری چشم بنی امیه که روز عاشورا را متبرک می دانستند، اگر کسی برای معیشت روزانه اش هم فعالیتی نکند، خداوند حوائج دنیا و آخرتش را بر آورد و کسی که روز عاشورا روز حزن و اندوه او باشد، در عوض فردای قیامت که برای همه روز هول و ترس است برای او روز شادی خواهد بود.

(امالی شیخ صدوق ، ص129)

4- زیارت و زیارت خوانی : 

علقمة بن حضرمی از امام باقر (علیه السلام ) در خواست نمود که مرا دعایی تعلیم بفرما که از راه نزدیک یا دور و از خانه ام در این روز (روز عاشورا ) بخوانم .

امام فرمودند : ای علقمه ! هرگاه خواستی (دعا بخوانی ) دو رکعت نماز بخوان بعد از آن این زیارت (عاشورا ) را بخوان .

پس اگر تو این زیارت را بخوانی ، دعا کرده ای به آنچه که ، ملائکه برای زائر حسین (علیه السلام ) دعا می کنند و خداوند صد هزار هزار درجه برای تو بنویسد و مثل کسی هستی که با حسین (علیه السلام ) شهید شده باشد تا مشارکت کنی ایشان را در درجات ایشان و شناخته نشوی مگر در جمله شهیدانی که شهید شده اند با آن حضرت و نوشته شود برای تو ثواب زیارت هر پیغمبری و رسولی و ثواب زیارت هر که زیارت کرده حسین (علیه السلام ) را از روزی که شهید شده است . (مصباح المتهجد ، ص714)

[اگر می توانید زیارت عاشورای معروفه را با صد لعن و صد سلام بخوانید و اگر وقت ندارید برای صد لعن  و  صد سلام ،  زیارت عاشورای غیر معروفه را که در اجر و ثواب با زیارت معروفه یکسان است ، هر روز بخوانید. (هر دو زیارت در مفاتیح الجنان هست.)]

 5 - تباکی و گریستن :

در حدیث قدسی آمده که خداوند به حضرت موسی (علیه السلام) فرموند : ای موسی ! هر یک از بندگانم در زمان شهادت فرزند مصطفی (صلی الله علیه و آله و سلم) (روز عاشورا) گریه کند یا حالت گریه به خود بگیرد و بر مصیبت سبط پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) تعزیت گوید همواره در بهشت خواهد بود(مستدرک سفینه البحار، ج7، ص235)

 6- برگزاری مجالس عزاداری :

امام صادق (علیه السلام) می فرماید : مجلس گرفتن شما را من دوست می دارم . در مجالس خود « امر ما را » زنده بدارید . خداوند رحمت کند کسی که امر ما را زنده بدارد (وسایل الشیعه، ج10، ص235)

 7 – نماز جماعت ظهر عاشورا :

سید الشهداء و یاران با وفای او همه کشته راه نماز شدند.از این رو در زیار ت مطلقه امام حسین خطاب به امام

می گوییم : اشهد انک قد اقمت الصلاة و اتیت الزکاة و امرت بالمعروف و نهیت عن المنکر . 

8 – تحمل اندکی سختی :

بايد مقدارى از لذائذ زندگى را كه از خوردن و نوشيدن و حتّى خوابيدن و گفتن بدست مى‏آيد ترك نموده ( مگر آن كه لازم باشد ) و ديدار با برادران دينى را ترك كرده و آن روز را روز گريه و اندوه خود قرار دهد.و مانند كسى باشند كه پدر يا فرزند خود را از دست داده است‏ .

- امام صادق (علیه السلام)  : در روز (عاشورا) از کارهای لذتبخش دوری شود و آداب و سنن سوگواری بر پا گردد و تا زوال خورشید از خوردن و آشامیدن خودداری شود و بعد از آن همان غذایی خورده شود که سوگوارن می خورند. (میزان الحکمه ، ج8 ، ص3783)

[ یکی از علما می فرمودند : از روز 7 محرم که آب را بر امام حسین (علیه السلام) بستند تا روز عاشورا سعی کنید آب نیاشامید، نوشیدنی های دیگر بیاشامید ولی به احترام آقا و اهل بیتش آب نیاشامید. ]

 9- رعايت اخلاص:

عزاداری را بخاطر رسم و عادت انجام نداده و سعى كنيم اين كارها را با نيتى خالص و براى رضاى خدا انجام داده و در خلوص خود نيز صادق باشيم. زيرا كار كوچكى كه با نيت خالصانه و صادقانه همراه باشد بهتر از كارهاى زيادى است كه خلوص و صداقت در آن نباشد ، حتى اگر چندين هزار برابر باشد. و اين مطلب بخوبى از عبادتهاى حضرت آدم عليه السّلام و شيطان فهميده مى‏شود ، زيرا عبادتهاى چندين هزار ساله شيطان او را از جاودانگى در آتش نجات نداد ولى يك توبه حضرت آدم عليه السّلام باعث بخشش خطا و برگزيدن او شد.

در هنگام انجام اعمال نيز بايد مواظب باشد كه رياء و دوستىِ ستايش مردم در نيت او وارد نشود.

 10- زیارت تسلیت :

در آخر روز عاشورا زيارت تسليت را بخواند، و روز عاشورا را با توسلى ...اصلاح حال و پذيرش عزادارى را [از خداوند] خواسته و از كوتاهى خود معذرت بخواهد.