به شکرانه ولادت حضرت علی اکبر(ع)

السلام علیک یا علی ابن الحسین (ع) 

 



مادر حضرت علی اکبر (علیه السلام) کیست؟

 

    مادر حضرت علی اکبر (علیه السلام)، ليلي بنت ابي مرّه بن عروه بن مسعود ثقفي است او از طايفه خوش نام و شريف بني هاشم است و به بزرگاني چون پيامبر اسلام(ص)، حضرت فاطمه زهرا(س)، امير مؤمنان علي بن ابي طالب(ع) و امام حسين (ع) نسبت دارد. 

مادر لیلی میمونه دختر ابو سفیان و مادر میمونه دختر ابی العاص بن امیه بوده است،عروه بن مسعود يكي از سادات اربعه در اسلام و از عظماي معروفين است.

نام همسر امام حسین علیه السلام در تاریخ؛ لیلی، آمنه، بّره یاد شده است.

نسب لیلا و مختار بن ابی عبید در مسعود ثقفی به هم می رسد زیرا لیلا دختر ابی مرة عروة بن مسعود است و مختار فرزند ابی عبیدبن مسعود و ابو مره پدر لیلی با مختار عموزاده می باشند.

در باره لیلا،مادر حضرت علی اکبر (علیه السلام)  حارث بن خالد مخزومی سروده است: «خورشید جهان افروز برگرد ما به گردش در آمد و چه کسی از مردم دیده است که مهر تابان در شامگاهان بدرخشد.» 

حضرت علی اکبر بزرگترین فرزند بانو لیلی بوده و در یازدهم ماه شعبان سال سی و سوم هجرت دو سال قبل از قتل عثمان جهان را به نور وجود خود روشن ساخت. 

حضرت علی اکبر، در گفتار و وجاهت و تناسب اندام و خلق و خوی همانند جدش رسول خدا بوده است.
 



ابوالفرج اصفهاني از مغيره روايت كرد: روزي معاويه بن ابي سفيان به اطرافيان و هم نشينان خود گفت: به نظر شما سزاوارترين و شايسته ترين فرد امت به امر خلافت كيست؟ اطرافيان گفتند: جز تو كسي را سزاوارتر به امر خلافت نمي شناسيم! معاويه گفت: اين چنين نيست. بلكه سزاوارترين فرد براي خلافت، علي بن الحسين(ع)است كه جدّش رسول خدا(ص) مي باشد و در وي شجاعت و دليري بني هاشم، سخاوت بني اميه و فخر و فخامت ثفيف تبلور يافته است.

کنیه آن حضرت « ابوالحسن » و لقبش علی اکبر است. زیرا بنابر صحیح ترین اقوال درباره سن آن حضرت، وی بزرگترین فرزند امام حسین علیه السلام است. برخی سن مبارک ایشان در هنگام شهادت بیست و پنج سال نوشته اند.
 
از بنی هاشم علی اکبر اولین کسی است که در کربلا به شهادت رسیده است.

گفتنی است سال وفات این بانو گرانقدر و مقدار عمر ایشان و نیز حضورشان در کربلا محقق نیست. مرحوم قمی در نفس المهموم اظهار نموده است که؛ من به مأخذی دست نیافتم که دال بر آمدن لیلا به کربلا باشد.

البته با وجودیکه هیچ یک از مورخان از حضور لیلی در کربلا نگفته است اما یک نمونه از تحریف در وقایع عاشورا در مورد ماجرای حضور ایشان است.

--------------

فضائل حضرت 

الف: شباهت او به پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله

اين جوان خوش سيما در طلاقت زبان و زيبائي صورت و سيرت و خلقت اشبه مردم به رسول خداصلی الله علیه و آله بود، كه جامع همه كمالات و صفات حسنه و اخلاق نيكو مي باشد. نعمت هاي خداوند بي شمار است «* و اگر نعمتهاي خدا را بشماريد، آنها را شماره نتوانيد كرد».(1) مع ذلك قرآن نعمتهاي دنيوي را كوچك شمرده كه « بگو بهره مندي از اين دنيا اندك است ». (2) و ليكن دربارۀ اخلاق پيامبر صلی الله علیه و آله ميفرمايد: « همانا تو داراي اخلاق عظيم و برجسته اي هستي » . 3

و حضرت علي اكبر علیه السلام در جمع صفات و اخلاق چون حضرت محمّد صلی الله علیه و آله بود. پدر بزرگوارش دربارۀ* او فرمودند:

خدايا گواه باش جواني كه در خلقت و سيرت و گفتار شبيه ترين مردم به پيامبرت بود به جنگ اين مردم رفت، و ما هرگاه به ديدن پيامبرت مشتاق مي شديم به اين جوان نگاه مي كرديم ». (4(

ب: عصمت آن بزرگوار

عصمت همانند عدالت داراي درجات متفاوت است، و هيچكس به درجۀ* چهارده معصوم علیهم السلام نمي رسد،* لكن خداوند مقام عصمت را به حضرت علي اكبر علیه السلام لطف فرموده است. كلمۀ « طيّب » و « زكيّ » كه درزيارت رجبيّه امام حسين علیه السلام است را مي توان مؤيّد عصمت دانست.

ج: صفات آن سرور

حضرت علي اكبر داراي صفات جلال و جمال و ملكات نيكو بود، و به عالم ملكوت وصل بود. دو حديث از مرحوم سيّد بن طاووس و شيخ مفيد در طيّ طريق كربلا نقل كرديم كه به پدر بزرگوارش گفت: « آيا ما بر حقّ نيستيم؟». حضرت فرمودند: بلي. گف :حال كه چنين است از مرگ باكي نداريم

د: شجاعت

آن بزرگوار شجاعت را از علي مرتضي علیه السلام به ارث برده بود.

علّامه مجلسي (ره) نقل مي كند: آن حضرت به هر جانب روي مي آورد گروهي را به خاك هلاكت مي افكند، «*بقدري از آن لشكر كشت كه از كثرت كشته به شيون آمدند، و روايت شده؛ علي اكبر با آنكه تشنه بود 120نفر را كشت آنگاه نزد پدر بازگشت. دوباره به ميدان آمد و آنقدر جنگيد تا كشته ها به دويست نفر رسيد». (5)

ه: تربيت شدن در دامان عمويش حضرت مجتبي و پدرش سيّدالشّهداء علیه السلام در«كافي» و «فقيه» و «تذهيب» در زيارتي ازحضرت صادق علیه السلام روايت شده كه كنار قبر فرزند آن حضرت علي بن الحسين علیه السلام كه نزد پاي پدر مدفون است مي روي و مي گوئي: «* سلام بر تو اي فرزند رسول خدا، سلام بر تو اي فرزند اميرالمؤمنين، سلام بر تو اي فرزند حسن و حسين». (6(

شيخ صدوق (ره) بعد از نقل اين زيارت مي فرمايد: اين اصلح زيارات نزد من است. گفته اند: ( براي اين فرزند امام حسن علیه السلام گفته شده است كه چون امام مجتبي علیه السلام مربّي و معلّم حضرت علي اكبر علیه السلام بوده است، و در حديث آمده است: « پدر سه گونه است؛ آنكه ترا به دنيا آورد، و كسي كه تو را تعليم نموده، و ديگر پدر زن ». (7(

محدّث قمي (ره) مي نويسد: دراين مدّتي كه آن حضرت دردنيا بود، عمر شريف خودرا صرف عبادت و زهادت و اطعام مساكين و اكرام مسافرين، و سعۀ در اخلاق و توسعه در ارزاق فرموده بحدّي كه در مدحش گفته شده:

لَمْ تَرَ عَيْنُ نَظَرَتْ مِثْلَهُ

مِنْ مُحْتَفٍ يَمشُي وَ لا ناعِلٍ

هيچ ديده اي مانند او نديده است، نه كسي كه پابرهنه راه مي رود و نه كفش پوشيده .
حضرت اميرالمؤمنين علیه السلام بسيار او را دوست مي داشت، حتّي آنكه او را مدح نموده، اشعاري درمدح او مي سرود.

ابوالفرج اصفهاني در« مقاتل الطالبين » از مغيره نقل مي كند كه روزي معاويه گفت: امروز سزاوارترين مردم به خلافت كيست؟ گفتند:* تو، گفت: چنين نيست بلكه شايسته ترين مردم براين امر علي بن الحسين علیه السلام (علي اكبر) است. چون جدّش رسول خدا(ص) مي باشد و شجاعت بني هاشم و سخاوت بني اميه و جمال و بزرگ منشي ثقيف دراو جمع است.(8 )

پي نوشت :
1- سورۀ ابراهيم ، آيۀ 34
2- سورۀ نساء آيۀ 77
3-سورۀ قلم، آيۀ 4
4-لهوف / 113، مثيرالاحزان /68
5-بحارالانوار:45/43و44
6-مفاتيح الجنان زيارت مطلقه اول امام حسين(ع)
7-سورۀ انعام : 74
8-منتهي الامال: 1/ 375

--------------

ويژگي‌هاي شخصيتي حضرت

 حجت‌الاسلام كاظم صديقي در گفت‌وگو با خبرنگار آئين و انديشه باشگاه خبري فارس «توانا» در خصوص ويژگي‌هاي شخصيتي حضرت علي اكبر (ع) گفت: حضرت علي اكبر (ع) اولين فرزند امام حسين است كه در 11 شعبان در شهر مدينه به دنيا آمد.
صديقي به ويژگي‌هاي فوق‌العاده حضرت علي‌اكبر (ع) اشاره داشت و گفت: با توجه به كلماتي كه در زيارتنامه امام حسين (ع) و مطالبي كه در كتاب‌ها در خصوص شيوه زندگي ايشان مي‌بينيم، بسيار اعجاب‌انگيز است.
وي به بيان اين ويژگي‌ها پرداخت و گفت: حضرت علي اكبر (ع) را پسر امام حسن و امام حسين ياد كرده‌اند، چرا كه از نور دو امام كه صاحب ولايتند، بهره برده و امام زمان خويش را كه امام حسن (ع) باشد، درك كرده است.
صديقي با اشاره به اينكه براي خودش زيارتنامه حضرت يك تازگي خاص داشته گفت جلوه ولايت امام حسن (ع) در حضرت علي اكبر (ع) نمايان است چرا كه در سايه تربيت ايشان قرار داشته و از خصوصيات ويژه امام حسن (ع) بهره برده است.
اين خطيب برجسته حلم امام حسن را يكي از خصوصيات بارز علي اكبر دانست كه حضرت آن را به خوبي فرا گرفته است، چرا كه در ميان همه انسان‌هاي عالم، حلم ايشان يك نشانه است و علم ايشان براي همه عالميان به عنوان يك كلاس آموزش بوده كه در سن 18 سالگي اسلام را تبليغ مي‌كرده‌اند.
صديقي سخاوت امام حسن (ع) را يكي ديگر از ويژگي‌هاي بارز ايشان دانست كه حضرت علي اكبر (ع) از آن بهره زيادي برده، چرا كه امام حسن (ع) در خانه‌اش به روي همه باز بوده و از همه افراد خصوصا كساني كه غريب بودند، پذيرايي مي‌كرده و افرادي كه مدتي در كنار ايشان بودند با ديدن اين ويژگي امام نظرشان نسبت به ايشان كلي عوض مي‌شد تا جايي كه به محبوب‌ترين فرد تبديل شده بود.
اين استاد حوزه با بيان اين مطلب ادامه داد: از آنجايي كه حضرت علي اكبر (ع) اين ويژگي‌ امام حسن (ع) را به ارث برده بود، شبها بالاي سر در خانه‌اش آتشي روشن مي‌كرد تا كساني كه مسافر بودند و يا راه را گم كرده و به دنبال پناهگاه مي‌گشتند، به خانه او پناه ببرند و حضرت نيز از آنها پذيرايي مي‌كرد.
صديقي با بيان اينكه امام حسين (ع) تمام خصلت‌هاي حضرت علي اكبر را شبيه به پيغمبر مي‌دانست، گفت: بنا به فرمايش پدر بزرگوارش، ايشان از نظر خلق، آفرينش، صورت و اندام و تمام ارزش‌هاي والاي انساني و از نظر منطق و شيوايي سخن شبيه‌ترين فرد به پيغمبر بودند.
وي تصريح كرد: از آنجا كه بشر به زيبايي دل داده و علاقه فراواني به آن دارد، حضرت رسول (ص) زيباترين چهره را داشتند و از ايشان سئوال شد كه شما زيباييد يا يوسف؟ و ايشان فرمودند، يوسف زيبا بود، اما من بانمك‌تر هستم و اين نمك را حضرت علي (ع) هم داشت.
صديقي با اشاره به اين مطلب ادامه داد: از آنجايي كه اخلاق خوب در ايجاد روابط تاثير‌گذار است و از آنجايي كه حضرت علي‌ اكبر (ع) خلقياتش شبيه پيامبر بود، به قدري نسبت به افراد محبت داشتند كه همه عاشق و شيفته‌اش مي‌شدند تا جايي كه مي‌توان گفت: اخلاق پيامبر نسبت به شق‌القمرش تاثير بيشتري داشته است.
حجت‌الاسلام صديقي منطق و سخن گفتن حضرت علي‌اكبر (ع) را بسيار زيبا توصيف كرد و بيان داشت: ايشان از نظر منطق و سخن چنان رسا و زيبا سخن مي‌گفت كه در دل‌ها سحر ايجاد مي‌شد و در امام‌شناسي و ولايتمداري از امام زمان خويش در رديف اول قرار داشت.
وي در ادامه اين نكته جوانان را به الگوپذيري از سيرت و اخلاق و ولايت‌محوري از حضرت علي‌اكبر (ع) توصيه كردند.
اين خطيب برجسته به نقش حضرت علي‌اكبر (ع) در واقعه عاشورا اشاره كرد و گفت: بنا به شرايط خاصي كه ايشان نسبت به ديگر جوانان بني‌هاشم داشت، همواره در كنار پدر حاضر و ناظر بر جريانات عاشورا بود و از نظر داوطلبي براي شهادت ايشان نفر اول بود.
صديقي با اشاره به بعضي نقل‌ها گفت: حضرت علي‌اكبر (ع)، موذن جبهه عاشورا بود و با نواي ايشان نماز برپا مي‌شد.
اين استاد حوزه حضرت علي‌اكبر (ع) را دنياي عرفان و شهود دانست و گفت: ايشان لحظه‌اي از پدرشان غافل نشد و لحظه به لحظه در كنارشان بود.
وي با بيان اين مطلب كه روزي امام حسين (ع) به ايشان فرمود: انالله و انّااليه راجعون و ايشان مقصود از اين جمله را از پدرش سئوال كرد و امام‌حسين فرمودند: من لحظه‌اي به خواب رفتم و در عالم رويا ديدم كسي از آسمان ندا مي‌كند كه اين قافله‌اي كه در حال حركت به كربلاست، مرگ به دنبال آن است و همانجا بود كه حضرت علي‌اكبر (ع) گفت: آيا اين مسيري كه ما مي‌رويم حق است و امام فرمود: بله حق است. علي اكبر هم گفت: پس ما باكي از مرگ نداريم.
صديقي در ادامه اين مطلب تصريح كرد: حضرت علي‌اكبر (ع) در روز عاشورا با مرگ هيچ مشكلي نداشته چرا كه مرگش را در مسير حق و بسيار شيرين مي‌دانست.
وي با بيان اين مطلب تصريح كرد: حضرت علي‌اكبر (ع) چنان زندگي كرده كه به مرگ زيبا هم از دنيا رفته است.
حجت‌الاسلام صديقي در پايان بردباري و خويشتن‌داري حضرت علي‌اكبر (ع) را كه امروزه جامعه ما شديدا به آن نياز دارد، داروي شفابخشي دانست كه همه افراد جامعه با بهره‌ بردن از ‌آن مي‌توانند از بروز مسائلي كه منجر به اختلاف و درگيري و ... مي‌شود، جلوگيري كنند.

--------------

الگو برداری ازسیره حضرت  

در دنیای امروزی همه انسانها بطور طبیعی بدنبال الگوهایی هستند تا بتوانند با سرمشق قرار دادن زندگی آنان تا جائی که میشود رفتار وکردار وزندگی خود را همانند الگو شبیه سازی کنند .

متاسفانه جوانان امروزی بجای درک صحیح قهرمانان وآزاد مردان مذهبی و مخصوصا شیران در عرصه عبادت و بندگی و ولایتمداری از خاندان پیامبر(ص) که سیره زند گی آنان رو بسوی نور و جاودانگی داشته ، ازکسانی الگوپذیری میکنند که در تاریکی هستند و انتهای راهشان ظلمت است .

اگر جوانان ما نگاهی به تاریخ زندگی حضرت علی اکبرالحسین (ع) داشته باشند، بخوبی در می یابند که در دنیا هیچ کسی بهتر از ایشان نمی تواند الگوی شایسته باشد ولذا نگاه مختصری داریم به برداشتی از زندگانی ایشان:

1-     به تما می جوانان می آموزد که تا پای جان باید مطیع رهبر و امام زمان خود بود .

2-     به جوانان می آموزد که بر اساس آموزه های دینی  ، انسان باید همیشه درخدمت محرومین جامعه باشد و تواضع درمقابل دیگر خوبان جامعه داشته باشد.

3-     به جوانان می آموزد وقتی قیام وحرکت برضد ظلم وبر اساس حق محوری باشد هیچگاه نباید از کشته شدن ترسید وباید با تمام وجود خودرا فدای آرمانهای دین واطاعت از رهبرمعصوم(ع) کرد.

4-     به جوانان آموخت تا وقتی که انسان در مسیر حق و درچارچوب رهبری دین قرار داشته باشد ، زرق و برق دنیا، امان نامه ها وشیاطین نمیتوانند هر فرد شیعه را فریب دهند.

5-     به جوانان آموخت که انسان درهرزمان باید منادی حق درجهان باشد، همانگونه که خودآنحضرت در طول قیام عاشورا منادی توحید ویکتاپرستی ورسالت پیامبر خاتم  و موذن رهبر درقیام بود.

6-     به جوانان می آموزد که چگونه هر فردشیعه باید احسان به والدین و اطاعت از فرمان پدر داشته باشد.

 امید است جوانان شیعه با مطالعه تاریخ قیام امام حسین (ع) وبویژه سیره عملی حضرت علی اکبر(ع) ، هریک از آنان به علی اکبرهای زمان خود درهر نقطه ازجهان امروزی تبدیل شوند و خاری باشند در چشمان کفر و الحاد و نفاق. انشا الله.